حسادت ،نشانه ها و روش های غلبه بر آن

انسانها در مقاطع مختلف زندگی دچار حسادت های گوناگون میشوند.این موضوع طبع دوران کودکی است اما اگر شیوه های تربیتی به درستی انجام نشود متاسفانه در سنین بالاتر حتی در میانسالی انسان را دچار مشگلاتی میکند که بخشی از روح و روان او همیشه درگیر است.درواقع حسادت آتشی است شیطانی که وقتی بر وجود یک نفر غلبه میکند نه تنها او را دچار نقصان و زیان میکند بلکه جسم وی را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

در بسیاری از افراد این خصلت آنها را دچار افسردگی های خفیف و حتی آشکار میکند و از کنترل خارج میشود.آنها همیشه در غم و غصه داشته های بهتر دیگران و حتی داشته های دیگران ذهن شان را درگیر نکه میدارند و بجای رشد و تکامل مرتب سر به زندگی دیگران فرو میبرند.

البته برخی از افراد هوشمند این پدیده را به تلاش برای پیشرفت خود تبدیل نموده و گاها از آن استفاده مفید میکنند که البته در این نوع افراد حسادت ها با تنگ نظری همراه نخواهد بود.

بهتر است نشانه های افراد حسادت طلب را بصورت مختصر باهم بررسی کنیم.

نشانه های افراد حسود

آنها از داشتن نعمت ها توسط دیگران ناراحت و غمگین میشوند حتی اگر خودشان آنها را داشته باشندیا بلاتر از آنها باشند.انسانهای حسود مرتبا در خال غیبت کردن و عیب جویی و بی ارزش کردن دستاوردهای دیگران هستند تا داشته های آنان  را با توجیهات خودشان بی ارزش و تصادفی جلوه دهندکار آنها به شکلی پیش میرود که کارشکنی ها و دشمنی ها یشان با دیگران شدت گرفته و تا حد ممکن برای سایرین مانع تراشی ایجاد میکنند و این روند آنقدر عمیق می شود که بی مهری و کم لطفی های پیاپی آنان صفت های شاخصه رفتاری یشان خواهد بود.

متاسفانه در برخی از جوامع این افراد تصور میکنند با داشتن مواهب توسط دیگران از هر نوعی از ثروت های مادی تا معنوی و عزتمندی دیگران از داشته های آنان کم میکند و یا از سوی دیگر این افراد با خصلت آتش گونه ای که با جان شان رسوخ کرده است تمایلی به دیدن بهتر از خودشان نخواهند داشت.

حضرت علی (ع) میفرمایند:

منشاء و ریشه رزایل حسادت است.

اما آن نوعی که برای افراد متفکر توصیه میشود در اصطلاح بنام غبطه معروف است.ذات هر انسان دستاورهای بهتر را خواهد خواست بخصوص اگر آنها را به عینه در سایر افراد موفق ببیند .

در این زمینه حضرت امام صادق(ع) میفرمایند:به راستی مومن غبطه میخورد ولی حسادت نمیکند اما منافق حسادت میکند و غبطه نمیخورد.

آثار حسد

 افراد حسوداز آنجائیکه بیشتر  انرژی خود را صرف حسادت ورزی میکنند دیگران را آزاد داده و خود را شکنجه میدهند.دوستی های آنان پایدار نخواهد بود و بدنبال کوچکترین بهانه ها برای قطع ارتباط با سایرین  خواهند بود.در بسیاری از موارد کارشکنی های آنان موجب ضررو زیان به مسیر رشد و ترقی افراد در حال رشد شده تا جائیکه در برخی از موارد دیگران را از زندگی باز میدارند.در برخی از موارد که زمینه های پیشرفته ای از این اخلاق رزیله در وجود انسان رشد یافته باشد آنان میتوانند با قدرت ایجاد شده توسط نیروی حسادت  منشاء برخی از جنایت ها و اثار ناهنجاری در اجتماع و زندگکی دیگران باشند.همچنین به دلیل اینکه بخش عمده ای از فکرشانرا افکار نابسامان حسادت گونه پرکرده است دچار روح غمگین و در پی آن بدنی رنجور خواهند شد.این افراد حتما دچار ناراحتی های روحی در شکل های مختلف گردیده تا جائیکه در برخی موارد نیاز به درمانهای جدی پیدا میکنند.

ایمان و اعتقاد آنان به شدت سست شده و مسیرهای امیدواری را برای خود نمیتوانند ترسیم کنند.

درمان و روش های غلبه بر حسادت

هر چند بسیاری از این صفات در انسان ریشه در تربیت خانوادگی و سنین کم دارد اما اگر کسانی خود را دچار چنین خصلتی ببینند و از شدت آن رنج ببرند بهتر است روشهایی را برای تعدیل و کاهش این صفت در پیش گرفته و تمرین کنند که نه تنها از شر رنج های آن اسوده گردند بلکه بتوانند از این حال و هوا برای خود فرصت های جدید بسازند.

ابتدا بصورت منصفانه و در خلوت خود حسادت های خود را ریشه یابی کنید و دست از توجیه کردن برداشته و حتی اگر دستاوردهای دیگران به نظر شما غیر منصفانه است با تاکید بر اینکه تاثیری در زندگی شما نخواهد داشت ،آنها را رها کنید.شناسایی بجای هر مشگلی مانند این موضوع به درمان و مرتفع شدن مشگل کمک شایانی خواهد نمود.

سپس صدمات وارد به خودتان در اثر حسادت های مکرر فکر کرده و آنها را تحلیل کنید. بصورت منطقی بررسی کنید چقدر و چگونه خود را در این مسیر رنج میدهیدو بجای آن چه انرژی مفیدی را در مسیر حرکت رو به سمت جلو در جهت خواسته های خود میتوانید در دست داشته باشید.

افرادی که در جهت تقویت ایمان خود برنامه های منظمی در زندگی در پیش گرفته اند از عزت نفس قدرتمندتری نسبت به سایرین بهره مند میشوند .این افراد نعمت های خدا را خوب میشناسند و در این مواقع که شر حسادت به سراغشان می آید تلاش میکنند با یادآوری نعمت های در دست از یکسو و از سوی دیگر توامندی ها و استعدادهای خود احساس های حسادت را کنترل نموده و از خود دور نمایند.

بهتر است در خیلی از موارد هیجان ایجاد شده از حسادت ها را برای خود تبدیل به فرصت سازندگی نماییم (غبطه) در این شرایط نه تنها سپاسگزار خداوند هستیم بلکه به خود و اطرافیانمان ،توامندی و استعدادهای خود را اثبات خواهیم نمود.

یکی دیگر از روش های کنترل حسادت ها جلوگیری از مقایسه است.اگر فردی بنا به مقایسه منصفانه دارد میبایست نه تنها خود را با افراد بالاتر از خودش مقایسه نماید بلکه برای یادآوری نعمت های موجود بایستی با افراد پایین تر از خودش نیز قیاس نماید.البته مقایسه با افراد بالاتر به نیت ایجاد انگیزه برای تلاش و کوشش بیشتر جهت دستیابی به خواسته های صحیح و اخلاقی میتواند بسیار مفید تلقی گردد.

البته بسیاری از بزرگان حسادت ها را یک بیماری میدانند و در صورتیکه با روش های گفته شده نتایجی حاصل نمیگردد بهتر است حتما برای جلوگیری از نتایج ناخوشایند به متخصصان مانند روانپزشکان و یا علمای دینی مراجعه نمود و از آنها کمک و یاری طلبید.

تدوین:مجله ایران