سبک زندگی
چگونه از تشویق و پاداش دادن برای تربیت کودک استفاده کنیم؟
تشویق کردن و پاداش دادن به کودکان با استفاده از مشوقها و فرصتهای پیش آمده در زندگی روزمره موجب تقویت رفتارهای مثبت و عزت نفس آنان میشود.
کارهای بسیاری وجود دارد که با کمک آنها به عنوان مشوق و پاداش میتوان رفتار خوب کودک را تشویق و تقویت کنیم. والدین دانا فعالیتهای خاص کودک را به رفتار خوب مرتبط میکنند. والدین موفق رفتار و حوادث خاص کودک را به رفتار خوب او ارتباط میدهند. در ادامه چگونگی این کار را برایتان توضیح داده و تعدادی مشوق مناسب برای کودکان در سنین مختلف را معرفی کردهایم.
فرصتهای تشویق فرزندانتان را از دست ندهید
مشوقهای فعالیت، کارهایی هستند که کودکان مایل به انجام آن هستند. بازی ویدیویی، با تلفن صحبت کردن، با دوستان بیرون رفتن نمونههایی از تقویتکنندههای رفتار کودک به حساب میآیند. از مشوقهای فعالیت به این نحوه استفاده کنید:
این کارت را انجام بده بعد میتوانی بازی کنی. قبل از بازی ویدیویی اتاقت را تمیز کن. قبل از تماشای تلویزیون تکالیف درسیات را انجام بده. هرگز فریب وعدههایی نظیر: بعد از تماشای فیلم مطالعه خواهم کرد، را نخورید.
از کنار فعالیتها و رفتارهای خاص کودک نیز به راحتی رد نشوید. برای مثال اگر آن روز کودکانتان رفتار خوبی داشتند به عنوان تشویق آنها را برای خرید بستنی بیرون ببرید و بگویید: «امروز، روز بسیار خوبی داشتید به همین خاطر من و مادرتان دوست داریم شما را برای خرید بستنی بیرون ببریم».
سعی کنید امتیازاتی را که به کودک خود میدهید به رفتار خوب مرتبط کنید. اما در این خصوص دقت کنید. سعی نکنید برای هر کار کوچک کودک خود در باغ سبز نشان بدهید. چنین کاری، ایده غلطی به آنها خواهد داد و نسبت به تلاش برای رسیدن به هدف نگرش نادرستی پیدا خواهند کرد. اجازه بدهید بعضی از فعالیتهای سرگرمکننده به طور معمول صورت گیرد. همچنین در نظر داشته باشید که از کودکان خود نمیخواهید که فکر کنند که هربار رفتار خوبی از آنها سرزد، شما مجبورید پاداش به آنها بدهید. کودکان نیاز به فهمیدن این موضوع دارند که رفتار خوب، اهمیت دارد چرا که انجام چنین کاری، یک رفتار پسندیده است.
مشوقها و پاداشهای در دسترس
مشوقهای ملموس و پاداشهای مناسب برای کودکان، تقویتهایی هستند که کودکان اکثرا به دنبال آنند. غذا، اسباب بازی، سی دی یا پول نمونههایی از این مشوقها هستند. شما میتوانید این تقویتکنندهها را با تشویق و تشکر همراه سازید. مثلاً بگویید: «این هم پول توجیبی شما چون این هفته کارهای خود را به نحوه احسن انجام دادی، آفرین بر تو!»
در ادامه لیستی از مشوقهایی را برای شما آماده کردهایم که میتوانید از آن استفاده کرده تا فهرستی از تقویتکنندههای مناسب شما و فرزندتان را تهیه کنید. و از آنها برای پاداش دادن به رفتارهای مثبت کودکتان و تقویت آنها بهره ببرید.
مشوقهای کودکان زیر ۱۲ سال
- بغل کردن، بوسیدن، تحسین و تشویق کردن
- تحسین کردن کودک در نزد دیگران
- استفاده کردن از کامپیوتر
- یک به یک با پدر و مادر بازی کردن
- روز برادر یا خواهر ترتیب دادن
- روز خاصی را با پدر و مادر گذراندن
- سوپرایز کردن کودک
- گذاشتن یادداشت تشکر روی ظرف غذای کودک
- خوردن ناهار با کودک در مدرسه
- خرید کتاب و خواندن داستان
- خرید کیت علمی
- کار کردن با کیت خانهسازی
- بازی کردن، حل جدول
- قایم موشک بازی کردن
- نقاشی کردن
- بیرون از منزل بازی کردن
- فعالیتهای ورزشی داشتن
- رفتن به قدمزنی یا دوچرخهسواری خانوادگی
- ماشین سواری با خانواده
- رفتن به مسافرت
- در صندلی جلو نشستن
- لباس نو
- تماشای تلویزیون
- استفاده از ویدیو و یا کرایه کردن فیلم
- بازی ویدیویی داشتن
- استفاده از تلفن همراه
- پاپ کورن درست کردن
- روزهای آخر هفته تا دیر وقت بیدار ماندن
- اوقات خود را در خانه دوست سپری کردن
- دوستی را به خانه آوردن
- یک میهمانی شاد ترتیب دادن
- کمپینگ زدن در حیاط خانه
- آواز خواندن یا نواختن موسیقی
- رفتن به خانه اقوام
- باغبانی
- کیت پرواز داشتن
- شنا رفتن، ماهیگیری کردن، اسکیت سواری کردن
- سینما رفتن
- باغ وحش رفتن، پارک یا موزه و یا کتابخانه رفتن
- رستوران رفتن
- اجازه انتخاب رستوران به کودک دادن
- خوردن پیتزای سفارشی
- بازی با بادکنک
- شانه کردن موی سر کودک
- در درست کردن غذا یا دسر به پدر و مادر کمک کردن
- اجازه داشتن در کمک کردن به پدر یا مادر در تمیز کردن خانه
- در کارهای دیگر به پدر یا مادر کمک کردن
- بستنی خوردن
- پول تو جیبی و بازکردن حساب پس انداز
- خریدن جعبه برای کودک که در داخل آن یک جایزه باشد
مشوق های کودکان ۱۲ ساله و بالاتر
- تحسین و تعریف
- پرداختن به فعالیت با دوستان، رفتن به خرید
- استفاده از کامپیوتر و اینترنت
- لباس نو
- خوردن تنقلات
- پول توجیبی، انجام کار برای پول درآوردن
- داشتن هدف هفتگی
- تهیه لوازم سرگرمی و تفریحی
- دوستی را برای ناهار یا شام دعوت کردن
- با دوستی برای صرف شام یا ناهار بیرون رفتن
- اجازه تنها ماندن و یا پرداختن به کار به تنهایی
- گوش دادن به موسیقی
- تا دیر وقت بیدار ماندن
- تهیه لوازم مدرسه
- داشتن حیوان اهلی در خانه
- رفتن به مسافرت از طرف مدرسه و یا باشگاه ورزشی
- اجازه خط تلفن داشتن
- با تخته اسکیت برد بازی کردن
- رفتن به آموزشگاه رانندگی، استفاده کردن از اتومبیل
- روی ماشین کار کردن و استفاده از ابزار
- اجازه رفتن به کنسرت
- اجازه آشپزی داشتن
- اجازه تزیین اتاق داشتن
- با پدر یا مادر به سفر کاری رفتن
تشویق کردن کودکان مخصوصا اگر عزت نفس پایینی داشته باشند یا فاقد اراده و پشتکار باشند به آنها بسیار کمک میکند. آنها به تشویق کردن و استفاده از مشوقها نیاز دارند چرا که تشویق انگیزه آنها را تقویت کرده و در رسیدن به موفقیت به آنها کمک میکند. همچنین اعتماد، حمایت و باور کودک را به همراه دارد.